Φυλακές, ναρκωτικά και το κακό συναπάντημα...

Ανδημοσίευση από: www.avgi.gr
Της ΕΛΕΝΗΣ ΑΝΔΡΙΟΠΟΥΛΟΥ

Υπάρχει ένας κόσμος που είναι διαφορετικός από την πραγματικότητα των περισσότερων από εμάς, των -παρά τις μικρές, καθημερινές μας «επαναστάσεις»- κατά τα άλλα «μετρίου αναστήματος» ανθρώπων, που αποτελούμε άλλωστε και την πλειοψηφία αυτής της κοινωνίας. Ένας κόσμος που βρίσκεται δίπλα μας και που αποτελείται από πολλούς σαν εμάς, αυτός των ελληνικών φυλακών. Ο κάθε ένας και η κάθε μία που κατάφερε να βρίσκεται εκεί, έχει σίγουρα τη δικιά του ιστορία…

Σε αυτό το κείμενο θα αναφερθώ σε ένα πολύ μεγάλο κομμάτι των κρατουμένων, όσους και όσες βρίσκονται στη φυλακή επειδή ήταν χρήστες, πιθανώς και μικροδιακινητές προκειμένου να εξασφαλίσουν τη δόση τους… Αν και υπήρξαν και πάρα πολλοί που βρέθηκαν μέσα για άλλο λόγο, κατέληξαν όμως χρήστες στη συνέχεια… Η συνηθέστερη λοιπόν περίπτωση είναι αυτή του χρήστη που βρέθηκε στη φυλακή για πρώτη φορά με κατοχή κάποιων γραμμαρίων, τα οποία όμως δικαιολογούν τις ανάγκες χρήσης του. Διότι δεν μπορεί η χρήση να είναι ατιμώρητη και η κατοχή μικροποσότητας ή η αγορά της να τιμωρούνται. Τα ναρκωτικά δεν πέφτουν από τον ουρανό…Για να κάνει κάποιος χρήση, προφανώς και πρέπει να προμηθευτεί-αγοράσει την ουσία και οπωσδήποτε πρέπει να την κατέχει, εκτός της περίπτωσης του να είναι μάγος. Παρ' όλα αυτά, μέχρι τώρα ο χρήστης αυτός κατέληγε στη φυλακή και πολύ συχνά στα πειθαρχεία της. Ακόμα και σήμερα, σε πολλές φυλακές, αν ο κρατούμενος- ύποπτος για εισαγωγή ναρκωτικών αρνηθεί να εξεταστεί πρωκτικά (ή κολπικά, αν είναι γυναίκα), κάτι που πανευρωπαϊκά θεωρείται βασανιστήριο ενάντια στην αξιοπρέπεια του ανθρώπου και είναι επανειλημμένα καταδικαστέο, οδηγείται σε μέρες απομόνωσης και πειθαρχείου. Επίσης, πάρα πολλές είναι οι περιπτώσεις μικροδιακίνησης-συναλλαγής μεταξύ τοξικομανών, γεγονός που εύκολα μπορεί να καταλάβει κανείς ότι είναι λογικό να συμβαίνει. Όσο τα συνεπάγωγα της χρήσης (αγορά-κατοχή μικροποσότητας-συναλλαγή μεταξύ τοξικομανών) είναι στην παρανομία και, κυρίως, όσο δεν υπάρχει κράτος που θα αντιμετωπίσει το φαινόμενο με ανθρωπιά και ανοιχτό μυαλό, αυτό θα διογκώνεται. Οι τιμωρητικές πολιτικές εξάλλου των μέχρι τώρα κυβερνήσεων όχι μόνο δεν έχουν αποδώσει, αλλά, αντίθετα, έχουν καταφέρει σήμερα το φαινόμενο να έχει λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις…

Πρόσφατα το υπουργείο Δικαιοσύνης κατάφερε να περάσει τον νέο Κώδικα για τα ναρκωτικά και επιτέλους στην Ελλάδα του 2012 ο κάθε άνθρωπος έχει την ελευθερία να κάνει ό,τι θέλει με τον εαυτό του -έστω κι αν αυτό είναι αυτοκαταστροφικό. Αυτή η χωρίς λαϊκή εντολή ξενόφερτη κυβέρνηση, μέσα στο γενικότερο ισοπέδωμα της κοινωνίας, έκανε και κάτι σε θετική κατεύθυνση και παρά τις αντιδράσεις των συντηρητικών δυνάμεων του τόπου…Και βέβαια δεν θα ασχοληθώ καθόλου με τις απόψεις της Ν.Δ. ή του ΛΑΟΣ, αναρωτιέμαι όμως για το ΚΚΕ, αν δεν αναρωτιέται το ίδιο τι του συμβαίνει και συμμερίζεται απόψεις δεξιών και ακροδεξιών στοιχείων: Είναι δυνατόν άνθρωποι που θέλουν να λέγονται κομμουνιστές να θέλουν τον χρήστη στη φυλακή; Και όμως είναι! Διότι μέχρι να «αλλάξει η κοινωνία μας» και να «αλλάξουν οι ανθρώπινες σχέσεις» (αριστερής ευχής έργο είναι αυτό εξάλλου), κάποιοι θα σαπίζουν μέσα σε κρύα κελιά και σε απάνθρωπες απομονώσεις και πειθαρχεία, μόνο και μόνο επειδή ήταν χρήστες… Αλλά εδώ, θα μου πείτε, δεν τους απασχολεί η διάλυση της κοινωνίας και το γεγονός ότι με τη διασπαστική στάση τους εξυπηρετούν μια χαρά τα συμφέροντα του συστήματος, ο τοξικομανής που υποφέρει στα κρατητήρια ή στη φυλακή θα τους ενδιαφέρει;

Όπως πολύ σωστά πάντως είπε και ο Β. Μουλόπουλος στην τοποθέτησή του για το νομοσχέδιο, «στην Πορτογαλία η αποποινικοποίηση της χρήσης των ναρκωτικών, όχι της εμπορίας, έδειξε τάση σημαντικής μείωσης και μάλιστα σημαντικής μείωσης των σκληρών ναρκωτικών». Εξάλλου στις περισσότερες Δυτικές χώρες η χρήση έχει αποποινικοποιηθεί επιφέροντας ανάλογα αποτελέσματα, ακριβώς γιατί είναι λογικό, ο νέος άνθρωπος που μέχρι τώρα θα έκανε χρήση λόγω «μαγκιάς», επειδή το ναρκωτικό ήταν παράνομο, πλέον έχει χάσει κάθε λόγο για να το κάνει…

Όταν, από την άλλη πλευρά, όμως, οι λίστες ανθρώπων που περιμένουν και θέλουν να προσπαθήσουν να απεξαρτηθούν είναι ατελείωτες, όταν το κοινωνικό κράτος συρρικνώνεται και ακούγονται σενάρια διάλυσης του ΟΚΑΝΑ (στον νέο Κώδικα δεν περιλαμβάνεται η ισχύουσα ώς τώρα διάταξη του νόμου με την οποία ο ΟΚΑΝΑ αναπτύσσει θεραπευτική πολιτική με υποκατάστατα) ή συγχώνευσής του με το ΚΕΘΕΑ (γεγονός επιστημονικά απαράδεκτο, αφού οι δυο οργανισμοί διαθέτουν εντελώς διαφορετική κουλτούρα και προφανώς απευθύνονται σε διαφορετικά προφίλ χρήστη ουσιών), τότε πώς μπορεί να μιλάμε για «κοινωνική πολιτική» και «ανθρώπινη μεταχείριση του χρήστη»;

Αποποινικοποίηση της χρήσης χωρίς κοινωνικό κράτος, χωρίς στήριξη όλων των Θεραπευτικών Προγραμμάτων με προσλήψεις και γενναία οικονομική ενίσχυση -υπ' όψιν ότι στο ΚΕΘΕΑ έχουν να κάνουν πρόσληψη από το 2006, ενώ προγράμματα που είχαν στόχο να εφαρμόσουν άμεσα σε φυλακές και σε μέρη που υπάρχει έλλειψη έχουν παγώσει λόγω έλλειψης χρηματοδότησης-, είναι δυνατόν να υπάρξει; Πολιτική για την καταπολέμηση των ναρκωτικών χωρίς ενισχυμένα και ανεξάρτητα από την υποχρηματοδότηση του ΟΚΑΝΑ Κέντρα Πρόληψης, που θα επεκτείνουν και θα εμπλουτίσουν τη δουλειά τους στα σχολεία, στους γονείς, στους εκπαιδευτικούς, στον στρατό και όπου αλλού χρειάζεται, μπορεί να υπάρξει; Αυτό είναι το μεγάλο ερώτημα που σύντομα θα κληθούν να απαντήσουν αυτοί που τώρα φορούν το ξεχασμένο μέχρι τώρα σε κάποια γωνιά κοινωνικό τους πρόσωπο και θέλουν, υποτίθεται, να βάλλουν εναντίον των μεγάλων συμφερόντων, προτάσσοντας την ανάγκη ο χρήστης ουσιών να αντιμετωπίζεται πλέον ως άνθρωπος που χρειάζεται βοήθεια από την πολιτεία… Για να δούμε τι θα δούμε όμως.

*Η Ελένη Ανδριοπούλου είναι γραμματέας της Π.Κ. του ΣΥΝ Τυρνάβου και μέλος της Ν.Ε. του ΣΥΝ Λάρισας